Niepłodność męska

U około połowy par za ograniczenie płodności odpowiada czynnik męski.

Niezbędne minimum diagnostyczne u mężczyzny obejmuje:

• badanie podmiotowe (wywiad),
• badanie nasienia,

Badania Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) wykazały udział mężczyzn w niepłodności u 51% par (co druga para), w głównej mierze wywołany anomaliami nasienia.

Badanie nasienia jest prostym narzędziem diagnostycznym, pozwalającym ocenić prawidłowość i dojrzewanie plemników w obrębie jąder oraz ich transport w męskich drogach rozrodczych. Powinno ono stanowić integralny element oceny płodności pary.

Wyniki badania nasienia poniżej wartości referencyjnych nie oznaczają bezpłodności! Ale statystycznie zmniejszają szansę na poczęcie potomstwa.

• ocena hormonalna,

Wskazania do oceny hormonalnej stanowi między innymi nieprawidłowy wynik badania nasienia, szczególnie gdy koncentracja plemników jest mniejsza niż 10 mln/ml, osłabienie funkcji seksualnych, podejrzenie specyficznej endokrynopatii i inne.

W diagnostyce niepłodności męskiej oceniane są stężenia takich hormonów jak np. FSH, LH, testosteron, estradiol, prolaktyna itd.

• ocena przeciwciał przeciwplemnikowych

Ważną przyczyną niepłodności jest obecność we krwi partnera lub w nasieniu przeciwciał przeciwplemnikowych (ASA). W ogólnym badaniu nasienia bardzo często nie można przewidzieć obecności ASA. Czasami obecność ASA sugeruje zjawisko zlepiania się (aglutynacji) plemników lub nieprawidłowy test migracyjny plemników.

Zasadnicze działanie ASA nie polega na uszkodzeniu plemnika (i następowej jego śmierci) lecz na zaburzeniu jego funkcji, którego efektem jest zakłócenie poszczególnych etapów rozrodczych.

Wśród efektów szkodliwego działania ASA na funkcje rozrodcze wymienia się:

• aglutynację plemników i w konsekwencji zahamowanie ruchu postępowego plemników,
• upośledzenie penetracji śluzu szyjkowego przez plemniki (unieruchomienie plemników przez micelle śluzu szyjkowego),
• zahamowanie dojrzewania i procesu kapacytacji plemników,
• wywołanie przedwczesnej reakcji akrosomalnej,
• zahamowanie łączenia się plemników z osłonką przejrzystą (zona pellucida),
• zahamowanie zdolności przylegania plemników do oolemmy (błona komórkowa oocyta) i następowe upośledzenie penetracji plemników do komórek jajowych,
• zahamowanie rozwoju zarodka oraz zaburzenie procesu implantacji, w wyniku reakcji z antygenami na powierzchni zarodka, co w konsekwencji prowadzi do wczesnego poronienia lub obumarcia zarodka.

Czasami diagnostykę pogłębia się o USG jąder i moszny, konsultacje urologiczne, andrologiczne.